Vertrouwenscontactpersoon (VCP) – een laagdrempelig aanspreekpunt voor iedereen

Als Nederlandse Ski Vereniging ondersteunen we aangesloten wintersportorganisaties bij het voorkomen van grensoverschrijdend gedrag in alle vormen. Iedereen moet veilig en met plezier van wintersport kunnen genieten. Grensoverschrijdend gedrag past daar niet bij. De vier v’s vormen de basis voor een veilig wintersportklimaat binnen iedere wintersportorganisatie: ken jij ze al? We beginnen in dit artikel met de v van vertrouwenscontactpersoon (VCP).
De eerste v: vertrouwenscontactpersoon
Een veilige wintersportomgeving betekent dat sporters, ouders en vrijwilligers ergens terecht kunnen als iets niet goed voelt. Een vertrouwenscontactpersoon (VCP) is binnen de organisatie een laagdrempelig aanspreekpunt voor zorgen, vragen en/of vermoedens van grensoverschrijdend gedrag. De VCP is vindbaar en aanspreekbaar voor sporters, ouders, coaches, trainers, vrijwilligers, bestuursleden en toeschouwers. Het is daarom belangrijk dat de VCP goed bekend is binnen de organisatie.
Wat doet een VCP?
De VCP vangt signalen op, luistert en verwijst door. Hij of zij lost situaties niet zelf op, maar zorgt dat meldingen altijd vertrouwelijk en discreet worden behandeld. Een VCP kan altijd terecht bij de NSkiV voor advies. Wij hebben als bond een contactpersoon Meldpunt Veilige & Eerlijke Sport NSkiV in dienst, onder meer om advies te geven aan organisaties.
Drie herkenbare situaties
Wanneer ga je naar een VCP? Drie fictieve situaties:
Situatie 1: “Ik durf het niet te zeggen”
Een 13-jarige snowboarder krijgt ongepaste appjes van haar leraar. Ze schaamt zich en durft het niet tegen haar ouders, vrienden of de leraar te zeggen. Op de website van haar vereniging leest ze wie de VCP is. Ze stapt naar de VCP om haar verhaal te delen en advies te vragen.
Situatie 2: Twijfel bij een trainer
Een trainer merkt dat een collega opvallend veel tijd doorbrengt met een jeugdlid. Hij weet niet of het grensoverschrijdend is, maar het voelt niet goed. Hij besluit zijn zorgen te bespreken met de VCP. De VCP luistert en denkt met hem mee over de vervolgstappen.
Situatie 3: Onveilig gedrag van een ouder
Een trainer merkt dat een ouder tijdens of na de trainingen vaak schreeuwt tegen zijn kind en tegen andere kinderen. De sfeer wordt hierdoor onveilig. De trainer wil dit niet alleen oplossen en stapt naar de VCP. De VCP biedt een luisterend oor en bespreekt samen met haar welke mogelijkheden er zijn.
Aanpak in drie stappen
Wil jouw wintersportorganisatie een laagdrempelig aanspreekpunt aanstellen?
1. Werf een of meer VCP’s binnen de wintersportorganisatie
Het vinden van (goede) vrijwilligers is een uitdaging voor veel organisaties en dit geldt ook voor het vinden van een VCP. Een geschikte VCP:
- heeft affiniteit met sociale veiligheid in de sport
- is gemotiveerd om daar binnen de organisatie een bijdrage aan te leveren
2. Laat hen de gratis opleiding volgen
De rol van VCP vraagt om gespreksvaardigheden, integriteit en kennis van sportnetwerken. Centrum Veilige Sport Nederland en NOC*NSF bieden een opleiding tot VCP. Deze duurt één dag of twee dagdelen en wordt door heel Nederland aangeboden, deels ook online. Vooraf maak je een e-learning. Na afloop ontvang je een certificaat.
In de opleiding leer je hoe je meldingen opvangt, hoe je het bestuur kunt ondersteunen en hoe je preventiebeleid ontwikkelt. Er is veel aandacht voor gespreksvaardigheden en casussen uit de praktijk.
3. Maak de VCP zichtbaar en bereikbaar
Als een VCP is aangesteld, moet deze duidelijk vindbaar zijn, bijvoorbeeld via de website van de wintersportorganisatie. Zorg voor zichtbaarheid vanaf het moment van aanstelling.
Neem bij advies, vragen of twijfels contact op met de NSkiV via [email protected].
Alle vier v’s bekijken?
Het volledige stappenplan en informatie over alle vier v’s vind je op deze pagina.